Μουσείο Φωτογραφίας Αμπελοκήπων (Αρφαρών): η σημασία του
Εκ πρώτης θα έλεγε κανείς πως το Μουσείο μας έχει νόημα μόνο για τους ντόπιους. Ότι σε αυτούς μόνο απευθύνεται εφόσον τους δίνει τη δυνατότητα να βλέπουν συγκεντρωμένες τις απεικονίσεις συγγενών και συγχωριανών τους.
Εκ πρώτης ίσως δε διακρίνεται κάποιος άλλος λόγος χρησιμότητας του Μουσείου.
Αλλά μια πιο προσεκτική ματιά διαψεύδει γρήγορα την πρώτη εντύπωση…
Το Μουσείο είναι η απεικόνιση μιας εποχής και μιας κοινωνίας, αφηγείται την πορεία του τόπου μας στο βασικό κορμό του 20ου αιώνα. Οι φωτογραφίες και τα κείμενα διηγούνται την ιστορία του χωριού. Και τι μας λένε;
Μας θυμίζουν λοιπόν ότι το 1910 το χωριό μας ήταν η έδρα του δήμου Αιγειρατών.( Από τα απογραφικά στοιχεία ξέρουμε ότι αριθμούσε περί τους 600 κατοίκους).
Ὀτι προπολεμικά το σχολείο γέμιζε ασφυκτικά από παιδιά, οι οικογένειες ήταν εκτεταμένες, οι παππούδες δεν ήταν περιθωριοποιημένοι, φωτογραφίζονταν στο κέντρο της οικογενειακής ομήγυρης, τα παιδιά σε κάθε οικογένεια ήσαν πολλά, οι άνθρωποι φτωχοί, οι γυναίκες ιδιαιτέρως ταλαιπωρημένες.
Οι φωτογραφίες μας θυμίζουν επίσης ότι η εργασία των κατοίκων ήταν εξαιρετικά επίπονη και πως τα ζώα πρωτοστατούσαν στις αγροτικές εργασίες και στις μεταφορές μέχρι το 1960-70.Ότι το πρώτο δημόσιο μεταφορικό μέσο διατέθηκε στο χωριό το 195.. και ότι δεν ήταν άλλο από ένα φορτηγό με στερεωμένες δυο τάβλες στα πλαϊνά της καρότσας για να κάθονται οι επιβάτες του.
Μας θυμίζουν ότι τα σπίτια απέκτησαν βρύση το 1972-73. Μέχρι τότε την ανάγκη των οικιών για νερό την κάλυπταν οι βρύσες της γειτονιάς. Ότι αποχωρητήριο εντός της αυλής είχαν αποκτήσει μόλις λίγα χρόνια πριν κι αυτό αναγκαστικά κατ’εντολήν της δικτατορικής κυβέρνησης. Η φωτογραφία επίσης των εγκαινίων της ηλεκτροδότησης μας θυμίζει πως ηλεκτρικό ρεύμα αποκτήσαμε το 1968.
Οι φωτογραφίες δείχνουν ότι οι πρόγονοί μας στο βασικό κορμό του 20ου αιώνα έζησαν φτωχικά αλλά παρά τις στερήσεις και την απουσία ανέσεων είχαν ισχυρή αίσθηση αξιοπρέπειας, αγάπη στη νοικοκυροσύνη κι επιθυμία ανταπόκρισης στα Αθηναϊκά πρότυπα εμφανισιακής ευπρέπειας, όπως δείχνουν τα Κυριακάτικα και γιορτινά ντυσίματά τους. Ότι το καφενείο και η πλατεία ήταν ανδροκρατούμενοι χώροι ακόμα και τη δεκαετία του ’70. Ότι ο εκκλησιασμός, τα εκκλησιαστικά μυστήρια και το πανηγύρι ήταν η σχεδόν μόνη δυνατότητα που είχαν οι γυναίκες για να ικανοποιήσουν την ανάγκη τους για δημόσια εμφάνιση
Από τις φωτογραφίες θυμόμαστε τις παλιές γειτονιές και τις παλιές φιλίες συνειδητοποιώντας ότι η συνάθροιση στη γειτονιά, η σχέση με τους συγγενείς, η φιλία, η αλληλοβοήθεια ήταν το συναισθηματικό καταφύγιο κι οι στυλοβάτες της ψυχικής ισορροπίας των ανθρώπων
Μια ματιά στις απεικονίσεις του σχολείου βεβαιώνει ότιγια να βγάλουν το Γυμνάσιο τα παιδιά των Αρφαρών πήγαιναν με τα πόδια μέσα από δύσβατα μονοπάτια στην Ακράτα και ότι το Δημοτικό από τον πόλεμο και μετά πήρε ανεπιστρεπτί την κατιούσα πορεία του.
Οι φωτογραφίες κάνουν και μνεία των στρατιωτικών περιπετειών του χωριού μας θυμίζοντάς μας ότι το χωριό θρήνησε θύματα στους πολέμους και ότι μετά το δεύτερο παγκόσμιο και τον εμφύλιο πόλεμο μπήκε σε τροχιά εξωτερικής μετανάστευσης και αστυφιλίας.
Όλα αυτά και με άλλες ακόμα λεπτομέρειες τα αφηγούνται οι φωτογραφίες του Μουσείου μας. Γι αυτό το Μουσείο δεν είναι τέσσερις τοίχοι με κρεμασμένες φωτογραφίες
Είναι πρωτίστως μια ευκαιρία για τους παλιότερους σε ηλικία να αφηγηθούν μέσω της δύναμης των εικόνων πιο πειστικά την ιστορία τους στους νεότερους, ώστε να ξαλαφρώσουν οι ίδιοι από το βάρος του μοναχικού τους αγώνα ζωής κι ώστε να κάνουν τους νέους κοινωνούς των βιωμάτων τους.
Είναι επίσης μια ευκαιρία για τους νεότερους να μάθουν την ιστορία του τόπου τους, να δεθούν με την προγονική γη, να εκτιμήσουν τους κόπους των παλιότερων γενιών, να κατανοήσουν τις παραλείψεις και τα λάθη τους, να αγαπήσουν το χωριό ώστε να επιθυμήσουν να το κρατήσουν ζωντανό και να κινητοποιηθούν ώστε να το εξελίξουν.
Το Μουσείο είναι μια μνεία κι ένας φόρος τιμής στους αποδήμους συγχωριανούς μας, που πιεσμένοι από τις συνθήκες πέρασαν τη ζωή μακριά από τον τόπο τους αλλά και τώρα ακόμα που βρίσκονται στην τρίτη ηλικία, δεν έπαψαν να νοσταλγούν το χωριό και τους συγχωριανούς τους και να εκφράζουν έμπρακτα το ενδιαφέρον τους.
Είναι ακόμα μια ευχαριστήρια ανταμοιβή προς τους ανθρώπους που κατάγονται από άλλο τόπο, αλλά δελεασμένοι από τη φυσική ομορφιά του ήρθαν στο χωριό, απέκτησαν σε αυτό την εξοχική κατοικία τους και το τίμησαν επενδύοντας τα χρήματά τους και την παρουσία τους.
Είναι τελικά το δώρο εμάς των μεγαλύτερων στους νέους, για να τους μάθουμε να μην παραιτούνται από την προσπάθεια βελτίωσης του χωριού τους, να θέτουν στόχους σε όποια ηλικία κι αν βρεθούν, να πιστεύουν στη συλλογικότητα και στον εθελοντισμό και να τους δώσουμε ένα παράδειγμα κοινωνικής συνείδησης και προσφοράς.
Μεταφορτώστε εδώ την παρουσίαση του Μουσείου με μετάφραση σε αρχείο .pdf